Lịch sử ngày sinh nhật Bác Hồ
2025-05-15 14:33:00.0
Bác Hồ sinh ngày 19/5/1890 giữ mùa sen nở tại làng Hoàng Trù( còn gọi là làng Chùa), xã Kim Liên, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An, tên khai sinh của Người là Nguyễn Sinh Cung. Sinh thời, Bác luôn được biết đến là người có lối sống giản dị, khiêm tốn; 30 năm bôn ba tìm đường cứu nước gian khổ và 5 năm chèo lái con thuyền Cách mạng vượt gian lao, được nhân dân cả nước kính yêu, tôn trọng…nhưng Người cũng chưa một lần có được niềm vui cho riêng mình. Và mãi đến năm 1946, lần đầu tiên người dân Việt Nam mới biết đến ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Nói đến sự ra đời ngày sinh nhật Bác, theo ông Vũ Đình Huỳnh - nguyên thư ký riêng của Bác Hồ - người chứng kiến buổi lễ sinh nhật đầu tiên của Người đã có bài đăng “Tháng Tám cờ bay” trên tạp chí Văn nghệ tháng 10 năm 1993 có đoạn:
“…Sáng 18 tháng 5, Bác bước vào phòng tôi, bảo:
Này, chú thông báo cho các vị trong Chính phủ biết ngày mai sinh nhật tôi. Đừng quên gọi các cháu thiếu nhi đến chơi với tôi nhé!
Tôi sửng sốt nhìn Bác. Con người rất mực khiêm tốn, thế mà đùng chỉ thị cho tôi tổ chức sinh nhật cho chính mình? Tôi toan hỏi Bác, nhưng Bác đã quay ra. Dừng lại ở cửa, Bác dặn thêm:
- Báo cho các anh ở Trung ương và các đoàn thể biết luôn mai kỷ niệm sinh nhật tôi.
Tôi gọi dây nói đi các nơi bàn về việc tổ chức sinh nhật Bác. Những nơi cần báo mà không có dây nói thì phải cử người đi đến tận nơi. Mọi người cằn nhằn với tôi về chuyện nước đến chân mới nhảy. Anh Trường Chinh cho rằng tôi đã được biết sinh nhật Bác mà không nói trước. Tuy nhiên, rồi người nọ báo thêm cho người kia, cho nên cả những người tôi quên rồi cũng được biết vào chiều ngày 18.
Hôm sau, cả Hà Nội sáng lên màu cờ, biểu ngữ nói lên ý chí giành độc lập và chúc mừng Bác. Nhìn ra ngoài đường, tôi thấy anh em thợ điện tíu tít bắc thang chăng đèn kết hoa. Lễ mừng sinh nhật Bác được tổ chức vào tối hôm đó, tại Bắc Bộ phủ. Không khí ngày hội chảy tràn trên phố phường, tới tận hang cùng ngõ hẻm. Từng đoàn người biểu tình tuần hành trên các đường trung tâm hô vang khẩu hiệu chúc thọ Bác và các khẩu hiệu cách mạng khác. Các cháu thiếu nhi ăn mặc quần áo đẹp, gõ trống ếch ca hát quanh Bắc Bộ phủ.”
Sinh nhật Bác năm 1947, do lúc này cuộc chiến bảo vệ đất nước đang diễn ra hết sức cam go và khắc nghiệt. Vì thế, các đồng chí đã tổ chức sinh nhật Bác tại một căn cứ bí mật thuộc tỉnh Tuyên Quang, trong Chiến khu Việt Bắc. Các lễ sinh nhật Bác từ năm 1950 đến 1956, Người đều dành thời gian đi thăm hoặc tham gia các sự kiện quan trọng. Đặc biệt, sau chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954, ngay ngày 19 tháng 5 cùng năm 1954, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tặng huân chương cho các chiến sĩ. Họ đã anh dũng chiến đấu trong trận chiến khốc liệt và đầy thành công đó.
Sang đến năm 1960-1967, sinh nhật Bác thường rơi vào chuyến công tác của Người. Bác sang thăm nước bạn Trung Quốc để ngoại giao và tranh thủ sự ủng hộ cho thời gian kháng chiến trường kỳ đang diễn ra. Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn luôn từ chối việc tổ chức sinh nhật cho mình; hoặc nếu có thì cũng chỉ gọn nhẹ, đầm ấm, vậy nên thay vì quà cáp, mọi người thường gửi những lời chúc mừng và mua một ít bánh kẹo tặng Người. Trong đó, kể từ sinh nhật năm 1965, Người bắt đầu viết Di chúc. Đến năm 1968 và năm 1969, Người đã dành những khoảng thời gian cuối đời để viết và sửa lại Di chúc của mình./.
( Nguồn: BAN TUYÊN GIÁO VÀ DÂN VẬN TRUNG ƯƠNG)